Fahri Trafik müfettişi sürücülerin polis kontrolü olan yerlerde kurallara uyması, herhangi bir denetleme olmadığı yerde ise kural ihlalleri yapması dolayısıyla ihtiyaç duyularak 1997 Karayolları Trafik Yasası‘na eklenmiştir. Çeşitli istenen kriterlere uyan vatandaşlar bir eğitime tabi tutularak gönüllü trafik denetçisi yani Fahri trafik müfettişi oluyorlar ve trafikte gördükleri ihlaller ile ilgili tutanak tutuyor ve emniyete bildiriyorlar, sürücüler bu tespitler doğrultusunda trafik cezalarıyla muhattap oluyorlar.
Bu sebeple polis olsun olmasın, eds (elektronik denetleme sistemi) olsun olmasın trafik kurallarına uyalım, şerit izleme, değiştirme kurallarına uyalım, trafik ışığı ve diğer tüm trafik işaret ve işaretçilerine uyalım, aksi takdirde bizi izleyen gözlerin bize ceza yazabileceğini unutmayalım.
Fahri Trafik Müfettişinin kesebileceği ceza maddeleri;
| S.N | KANUN MADDESİ | FAHRİ TRAFİK MÜFETTİŞLERİNİN TRAFİK KURAL İHLALİ TESPİT TUTANAĞI DÜZENLEYEBİLECEĞİ KANUN MADDELERİ |
| 1 | 46/2-b | Aksine bir işaret bulunmadıkça, şerit değiştirmeden önce gireceği şeritte, sürülen araçların emniyetle geçişini beklememek |
| 2 | 46/2-c | Aksine bir işaret bulunmadıkça, trafiği aksatacak veya tehlikeye düşürecek şekilde şerit değiştirmek |
| 3 | 46/2-d | Aksine bir işaret bulunmadıkça, gidişe ayrılan en soldaki şeridi sürekli olarak işgal etmek |
| 4 | 46/2-e | Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücülerin; iki veya daha fazla şeritli yollarda motosiklet, otomobil, kamyonet, panelvan, minibüs ve otobüs dışındaki araçları kullanırken, geçme ve dönme dışında en sağ şeridi izlememeleri |
| 5 | 46/2-f | Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücülerin; trafik kazası, arıza halleri, acil yardım, kurtarma, kar mücadelesi, kaza incelemesi, genel güvenlik ve asayişin sağlanması gibi durumlar dışında emniyet şeritlerini ve banketleri kullanmaları |
| 6 | 46/2-g | Aksine bir işaret bulunmadıkça sürücülerin; trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde ardı ardına birden fazla şerit değiştirmeleri |
| 7 | 46/2-h | Aksine bir işaret bulunmadıkça tek yönlü karayollarında araçların ters istikamette sürülmesi |
| 8 | 47/1-b | Kırmızı ışık kuralına uymamak |
| 9 | 47/1-c | Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak |
| 10 | 52/1-d | Kol ve grup halinde araç kullanırken, araçlar arasında Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak diğer araçların güvenle girebilecekleri açıklığı bırakmamak |
| 11 | 53/1-a | Sağa dönüş kurallarına riayet etmemek |
| 12 | 53/1-b | Sola dönüş kurallarına riayet etmemek |
| 13 | 53/1-c | Dönel kavşaklarda dönüş kurallarına riayet etmemek |
| 14 | 53/1-d | Dönel kavşaklarda geriye dönüş kurallarına riayet etmemek |
| 15 | 54/1-a | Öndeki aracı geçerken geçme kurallarına riayet etmemek |
| 16 | 54/1-b | Geçmenin yasak olduğu yerlerde önündeki aracı geçmek |
| 17 | 55/1-a | Geçilmek istenen araç sürücüsünün; duyulur veya görülür bir geçiş işareti alınca, trafiğin iki yönlü kullanıldığı karayollarında taşıt yolunun sağ kenarından gitmemesi, dörtten fazla şeritli veya bölünmüş karayollarında bulunduğu şeridi izlememesi ve hızını artırması |
| 18 | 55/1-b | Geçilmek istenen araç sürücüsünün; dar taşıt yolları ile trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaş gitme nedeni ile kendisini geçmek için izleyen araçların kolayca ve güvenli geçmesini sağlamak için; aracını elverdiği oranda sağ kenara almaması, yavaşlamaması, gerektiğinde durmaması |
| 19 | 55/1-c | Geçilmek istenen araç sürücüsünün; geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür işaretini alınca, bu aracın kolayca ilerlemesini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmaması, gerektiğinde durmaması |
| 20 | 55/2 | Kanunun 54/1 maddede yazılı durumlar dışında, geçiş yapmak isteyenlere yol vermemek, geçilmekte iken bir başka aracı geçmeye veya sola dönmeye kalkışmak |
| 21 | 56/l-a | Şerit izleme ve değiştirme kurallarına uymamak |
| 22 | 56/1-b | İki yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşı yönden gelen araçların geçişini zorlaştıran bir durum varsa; sürücülerin geçişi kolaylaştırmak için aracını sağ kenara yanaştırmaması, gerektiğinde sağa yanaşıp durmaması, dağlık ve dik yokuşlu karayollarında karşılaşma halinde; çıkan araç için geçiş güç veya mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak üzere, inen aracın, varsa önceden sığınma cebine girmemesi, sığınma cebi yoksa sağ kenara yanaşıp durmaması, gerektiği hallerde geri gitmemesi |
| 23 | 56/1-c | Önlerinde giden araçları yönetmelikte belirtilen güvenli ve yeterli bir mesafeden izlememek (Yakın takip) |
| 24 | 56/1-e | Taşıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik işareti yoksa otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taşıtı, lastik tekerlekli traktör, iş makinelerini kullananların, yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere geçiş kolaylığı sağlamamaları |
| 25 | 57/1-a | Kavşaklara yaklaşırken kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamamak, geçiş hakkı olan araçlara ilk geçiş hakkını vermemek |
| 26 | 57/1-b | Trafik zabıtası veya ışıklı trafik işaret cihazları veya trafik işaret levhası bulunmayan kavşaklarda; 1.Bütün sürücülerin geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara, 2.Bütün sürücülerin doğru geçmekte olan tramvaylara, 3.Doğru geçen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücülerin bu yoldan gelen araçlara, 4. Bölünmüş yola çıkan sürücülerin bu yoldan geçen araçlara, 5. Tali yoldan ana yola çıkan sürücülerin ana yoldan gelen araçlara, 6. Dönel kavşağa gelen sürücülerin dönel kavşak içindeki araçlara, 7. Bir iz veya mülkten çıkan sürücülerin, karayolundan gelen araçlara ilk geçiş hakkını vermemesi |
| 27 | 57/1-c | Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş kavşaklarda; motorlu araçlardan soldaki aracın, sağdan gelen araca geçiş hakkını vermemesi |
| 28 | 57/1-d | Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı; kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak hallerde kavşağa girmek |
| 29 | 57/1-e | Kavşaklarda gereksiz olarak duraklamak, yavaşlamak, taşıttan inmek veya araçların motorunu durdurmak |
| 30 | 57/l-f | Aksine bir işaret olmadıkça, bütün kavşaklarda araçların ray üzerinde hareket eden taşıtlara ilk geçiş hakkını vermemek |
| 31 | 58 | İndirme-bindirme sırasında sürücülerin; aksine bir işaret bulunmadıkça araçlarını gidiş yönlerine göre yolun en sağ kenarında durdurmaması, yolcularının iniş ve binişlerini sağ taraftan yaptırmaması |
| 32 | 59 | Yerleşim birimleri dışındaki karayolunda, zorunlu haller dışında duraklamak veya park etmek, zorunlu hallerde gerekli önlemleri almadan duraklamak veya park etmek |
| 33 | 60/1-a | Taşıt yolu üzerinde duraklamanın yasaklandığının bir trafik işareti ile belirtilmiş olduğu yerlerde duraklamak |
| 34 | 60/1-b | Taşıt yolu üzerinde sol şeritte (raylı sistemin bulunduğu yollar hariç) duraklamak, |
| 35 | 60/l-c | Taşıt yolu üzerinde yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde duraklamak |
| 36 | 60/1-d | Taşıt yolu üzerinde kavşaklar, tüneller, rampalar, köprüler ve bağlantı yollarında veya buralara yerleşim birimleri içinde beş metre veya yerleşim birimleri dışında yüz metre mesafede duraklamak |
| 37 | 60/1-e | Taşıt yolu üzerinde görüşün yeterli olmadığı tepelere yakın yerlerde veya dönemeçlerde duraklamak |
| 38 | 60/1-f | Taşıt yolu üzerinde otobüs, tramvay ve taksi duraklarında duraklamak |
| 39 | 60/1-g | Taşıt yolu üzerinde duraklayan veya park edilen araçların yanında duraklamak |
| 40 | 60/1-h | Taşıt yolu üzerinde işaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında; yerleşim birimi içinde on beş metre ve yerleşim birimi dışında yüz metre mesafede duraklamak |
| 41 | 61/1-a | Taşıt yolu üzerinde duraklamanın yasaklandığı yerlere park etmek |
| 42 | 61/1-b | Taşıt yolu üzerinde park etmenin trafik işaretleri ile yasaklandığı yerlerde park etmek |
| 43 | 61/1-c | Taşıt yolu üzerinde geçiş yolları önünde veya üzerinde park etmek |
| 44 | 61/1-d | Taşıt yolu üzerinde belirlenmiş yangın musluklarına her iki yönden beş metrelik mesafe içinde park etmek |
| 45 | 61/1-e | Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara iki yönden onbeş metrelik mesafe içinde park etmek |
| 46 | 61/1-f | Taşıt yolu üzerinde üç veya daha fazla ayrı taşıt yolu olan karayolunda ortadaki taşıt yolunda park etmek |
| 47 | 61/1-g | Taşıt yolu üzerinde kurallara uygun şekilde park etmiş araçların çıkmasına engel olacak yerlerde park etmek |
| 48 | 61/1-h | Taşıt yolu üzerinde geçiş üstünlüğü olan araçların giriş veya çıkışının yapıldığının belirlendiği işaret levhasından onbeş metre mesafe içinde park etmek |
| 49 | 61/1-ı | Taşıt yolu üzerinde park etmek için tespit edilen süre ve şeklin dışında park etmek |
| 50 | 61/1-j | Taşıt yolu üzerinde kamunun faydalandığı ve Yönetmelikte belirtilen yerlerin giriş ve çıkış kapılarının her iki yönde beş metrelik mesafe içinde park etmek |
| 51 | 61/1-k | Taşıt yolu üzerinde park için yer ayrılmamış veya trafik işaretleri ile belirtilmemiş alt geçit, üst geçit ve köprüler üzerinde veya bunlara on metrelik mesafe içinde park etmek |
| 52 | 61/1-l | Taşıt yolu üzerinde park etmek için tespit edilen süre ve şeklin dışında park etmek |
| 53 | 61/l-m | Taşıt yolu üzerinde belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara, Yönetmelikteki esaslara göre ayrılmış ve bir işaret levhası ile belirlenmiş park yerlerinde park etmek |
| 54 | 61/I-n | Yönetmelikte belirtilen haller dışında yaya yollarında park etmek |
| 55 | 61/1-o | Taşıt yolu üzerinde engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerinde park etmek |
| 56 | 64/l-a/l | Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, benzeri yer ve hallerde (karşılaşmalar ve öndeki aracı izleme halleri dışında) uzağı gösteren ışıkları yakmamak |
| 57 | 64/1-a/2 | Geceleri, yerleşim birimleri dışında ve içinde karayollarındaki karşılaşmalarda, bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılmaması |
| 58 | 64/l-a/3 | Kuyruk (arka kenar-arka park lambası) ışıklarını uzağı veya yakını gösteren ışıklarla birlikte kullanmamak |
| 59 | 64/1-b/1 | Gece sis ışıklarını; sisli, karlı ve sağanak yağmurlu havalar dışında diğer farlarla birlikte yakmak |
| 60 | 64/l-b/2 | Dönüş ışıklarını geç anlamında kullanmak |
| 61 | 64/1- b/3 | Gece karşılaşmalarda ışıkları söndürmek |
| 62 | 64/l-b/4 | Öndeki aracı geçerken, uyarı için çok kısa süre dışında uzağı gösteren ışıkları yakmak |
| 63 | 64/l-b/6 | Sadece park lambaları ile seyretmek |
| 64 | 66 | 1- Ayrı bisiklet yolu varsa, motorlu bisikletleri taşıt yolunda sürmek, 2- Motorlu bisiklet ve motosikletleri yayaların kullanmasına ayrılmış yerlerde sürmek, 3- Motorlu bisiklet ve motosikletlerin ikiden fazlasını taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürmek, 4- Motorlu bisikleti manevra dışında tek elle sürmek, 5- Motosikleti devamlı iki elle sürmemek, 6- Motorlu bisiklet ve sepetsiz motosikletlere, sürücü arkasında yeterli bir oturma yeri olmadıkça başka kişileri bindirmek, 8- Sürücü arkasında ayrı oturma yeri olan motorlu bisiklet ve sepetsiz motosikletlerde bir kişiden fazlasını taşımak |
| 65 | 67/1-a | Park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken veya park yaparken taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmak |
| 66 | 67/1-b | Yönetmelikte belirtilen şartlar dışında geriye dönmek veya geriye gitmek, izin verilen hallerde bu manevraları yaparken karayolunu kullananlar için tehlike veya engel yaratmak |
| 67 | 67/1-c | Dönüşlerde veya şerit değiştirmelerde niyetini dönüş işaret ışıkları veya kol işareti ile açıkça ve yeterli şekilde belirtmemek, işaretlere manevra süresince devam etmemek ve biter bitmez sona erdirmemek |
| 68 | 67/1-d | Herhangi bir zorunluluk olmaksızın, karayollarında dönüş kuralları dışında bilerek ve isteyerek aracın el freninin çekilmesi suretiyle veya başka yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürülmesi |
| 69 | 72 | Ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarını kamunun rahat ve huzurunu bozacak şekilde kullanmak |
| 70 | 73/a | Karayollarında kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde; su, çamur ve benzerlerini sıçratmak, kişileri korkutmak/şaşırtmak, özel amaçlarla keyfi ya da kasıtlı davranışlarda bulunarak yaya veya araç trafiğinin seyir emniyetini ihlal etmek suretiyle tedbirsiz ve saygısız davranışlarda bulunarak araç sürmek |
| 71 | 73/b | Araçlardan bir şey atmak veya dökmek |
| 72 | 73/c | Seyir halinde cep veya araç telefonu ya da benzer haberleşme cihazlarını ele alarak kullanmak, |
| 73 | 74/a | Görevli bir kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan ancak trafik işareti veya levhalarıyla belirlenmiş kavşak giriş ve çıkışlarına yaklaşırken yavaşlamamak varsa buralardan geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara durarak ilk geçiş hakkını vermemek |
| 74 | 74/b | Görevli bir kişi veya ışıklı trafik işareti bulunmayan ancak trafik işareti veya levhalarıyla belirlenmiş yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlamamak, varsa buralardan geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara durarak ilk geçiş hakkını vermemek |
| 75 | 75 | Okul taşıtlarının “DUR” işaretini yaktıklarında diğer araçların durmaması; “DUR” işaretinin öğrencilerin binmeleri/inmeleri veya Yönetmelikte belirtilen haller dışında yakılması, |
| 76 | 76/1-a | Demiryolu geçitlerini, geçidin durumuna uygun olmayan hızla geçmek, ışıklı veya sesli işaretin vereceği “DUR” talimatına uymamak, taşıt yolu üzerine indirilmiş veya indirilmekte olan tam veya yarım bariyerler varken geçide girmek |
| 77 | 76/1-b | Işıklı işaret ve bariyerle donatılmamış demiryolu geçitlerini geçmeden önce, durmamak, herhangi bir demiryolu aracının yaklaşmadığına emin olmadan geçmek |
| 78 | 77/1-b | Gözleri görmeyen ve yönetmelikte gösterilen özel işaret ve benzerlerini taşıyan kişilerin, taşıt yolu üzerinde bulunmaları halinde, sürücülerin yavaşlamamaları ve gerekiyorsa durmamaları ve yardımcı olmamaları |
| 79 | 77/1-c | Bir yetkili veya görevli yönetimindeki yürüyüş kolları arasından geçmek |
| 80 | 78/1-a | Emniyet kemeri bulundurulması zorunluluğu olan araçlarda emniyet kemeri kullanmamak |
| 81 | 78/1-b | Motosiklet ve motorlu bisikletlerde sürücülerin koruma başlığı ve gözlüğü, yolcuların ise koruma başlığı kullanmaması, |
- Yıllara göre Fahri Trafik Müfettişleri sayısı ve FTM tutanaklarına göre uygulanan ceza sayıları istetistiği için tıklayın.
- Fahri Trafik Müfettişliği uygulaması olan FTM uygulamasını indirin; Android – iOS
